Ćwiczenia

Wielu z Was zapewne poszukuje ćwiczeń z Porozumienia bez Przemocy. Wiadomo, nie każdy ma pieniądze czy czas na warsztaty NVC, szkolenia czy nawet krótkie seminarium wprowadzające. Tym wpisem chcę zapoczątkować cykl Ćwiczenia Porozumienia bez Przemocy, który będzie się ukazywał w miarę często, ale nieregularnie. Jeśli więc Twoja przygoda z empatyczną komunikacją dopiero się zaczyna, jeśli chcesz przybliżyć sobie ten język, jeśli potrzebujesz po prostu poćwiczyć, to mam nadzieję, że przygotowany materiał będzie dla Ciebie pomocny.

Wiadomo, że ćwiczenia samemu albo nawet w grupie, ale bez osoby obeznanej z NVC, a najlepiej trenera, nie będą miały takiej samej jakości, jak szkolenie, to bardzo zachęcam do ich wykonywania. Będą dobrym początkiem, a na pewno zmianą w myśleniu, podejściu do pewnych spraw czy drugiego człowieka, a to przełoży się na lepszą komunikację i zaspokojenie potrzeb wszystkich zainteresowanych. Tylko ćwiczenie prowadzi do zmiany i osiągnięcia celu jakim jest życie w harmonii.

Teoria 1

Na początek zajmiemy się słowami i komunikatami, które blokują empatię, współczucie, zrozumienie drugiej osoby i dostrzeżenie jej. To wszystko sprawia, że uczestnicy obwiniają się nawzajem, przez co blokują efektywną komunikację.

Osądy moralne, np.
1. Jesteś głupi
2. Zdolny, ale leniwy
3. Znowu zrobiłeś coś za moimi plecami
4. W ogóle mnie nie słuchasz
5. To niestosowne
6. Ona jest niegrzeczna
7. Przemoc jest zła
8. Jesteś wielkim bałaganiarzem
9. Brzydko tak robić
10. Myślisz tylko o sobie

Porównania, np.
1. Nie decyduję sam, jak ona
2. Jesteś jak Twoja mama
3. W przeciwieństwie do Ciebie, zawsze się pytam
4. Zachowuje się jak bandyta
5. Zrobiłeś się arogancki jak Adam
6. Nie jestem taki zaradny jak mój brat

Wyparcie się odpowiedzialności, np.
1. Zapaliłem papierosa, bo mnie namówili
2. Spóźniłem się, bo autobus mi uciekł
3. Dałem mu klapsa, bo się źle zachowywał
4. Okłamałem Ankę, bo mi koledzy kazali
5. Trzeba to zrobić
6. Powinno się słuchać starszych

Wszelkie zarzuty, obelgi, etykiety, krytyka, porównania czy diagnozy są formami osądu. Sugerują one, że ludzie, których wypowiedzi czy działania nie pasują nam, nie są zgodne z naszymi wartościami, są źli lub nie mają racji. Tymi osądami obwiniamy kogoś, stawiamy mu zarzuty. Szczególnie w sytuacjach konfliktowych utrudniają one ludziom wysłuchanie i zrozumienie siebie nawzajem.

Uchylanie się odpowiedzialności czyli nie wzięcie na siebie odpowiedzialności za dane działanie. Jest to wypieranie się tego, że każdy z nas odpowiada za własne czyny, uczucia i myśli. Słowa typu muszę, trzeba, należy, powinno się zamącają to poczucie odpowiedzialności. Wolimy się jednak nimi posługiwać, bo o wiele łatwiej jest zrzucić odpowiedzialność na kogoś lub na coś.

Ćwiczenie 1

Postaraj się zamienić powyższe zdania na takie, gdzie wyrażasz się jak najbardziej osobiście, bez etykiet i kiedy bierzesz odpowiedzialność za swoje czyny.

Poniżej masz przykładowe odpowiedzi, więc najpierw spróbuj sam/-a.

Osądy moralne zamienione na język osobisty, np.
1. Nie dopasowałeś elementów.
2. Uważam, że Adam ma zdolności matematyczne, jednak nie odrabia zadań ani nie zgłasza się do odpowiedzi.
3. Nie wiedziałam, że zamówiłeś te książki.
4. Kiedy nie patrzysz na mnie, jak do Ciebie mówię, to nie wiem czy mnie słuchasz.
5. Powaga na pogrzebie jest dla mnie ważna. Jest mi przykro, gdy ktoś się śmieje w takiej sytuacji.
6. Ona zrzuca książki z półki.
7. Rozwiązywanie konfliktów poprzez przemoc budzi moje obawy.
8. Przeszkadzają mi Twoje skarpety i spodnie leżące na podłodze.
9. Nie lubię, gdy sypiesz mnie piaskiem.
10. Branie mnie pod uwagę jest dla mnie ważne.

Porównania zamienione na język osobisty, np.
1. Nie decyduję sam, tylko pytam innych o zdanie.
2. Nie lubię, kiedy odwracasz się, jak do Ciebie mówię.
3. Zawsze pytam czy mogę coś wziąć i chciałbym, żebyś też się pytał.
4. Mówi do mnie “ty dziwko” i mnie bije po twarzy.
5. Nie podoba mi się jak ostatnio mówisz do mnie “A kim ty jesteś” czy “Nie interesuj się”.
6. Czuję przygnębienie brakiem pracy.

Wyparcie się odpowiedzialności zamienione na język osobisty, np.
1. Zapaliłem papierosa, bo bałem się, że mnie przestaną lubić.
2. Spóźniłem się, bo za późno wyszedłem na autobus.
3. Dałem mu klapsa, bo nie wiedziałem, co innego zrobić.
4. Okłamałem Ankę, bo chciałem mieć spokój.
5. Robię to, bo potrzebuję pieniędzy (bezpieczeństwa finansowego).
6. Lubię, jak młodzi mnie słuchają, bo daje mi to uznanie.

I jak Ci poszło? Jakieś pytania? Wątpliwości? Uwagi?